Czy angielski jest trudny? Odpowiedzi na to pytanie jest zapewne tyle, ile osób uczących się tego języka. Wszystko zależy od tego, jakie doświadczenia masz z nauką, jakich spotkałeś w swoim życiu nauczycieli, jakich metod próbowałeś, jaka była Twoja motywacja i podejście do zajęć.
Jeżeli lekcje angielskiego kojarzą Ci się tylko ze szkołą, złymi ocenami i wkuwaniem zasad gramatycznych, mogłeś się zniechęcić i nabrać przeświadczenia, że “angielskiego nie da się nauczyć”. Profesjonalni lektorzy, dobrze dobrana metoda i ciekawie prowadzone zajęcia mogły za to sprawić, że angielski wydaje Ci się dziecinnie prosty. A jak wygląda kwestia trudności w nauce języka angielskiego, jeśli spojrzymy na fakty?
Można uznać, że to dość prowokacyjny nagłówek. Mamy jednak twarde dowody na to, że angielski naprawdę nie jest trudny do opanowania. Oto one:
Okazuje się, że dla Polaków nauka angielskiego wcale nie jest taka trudna. W rankingu “English Proficiency Index” z 2018 roku - badaniu obejmującym aż 72 kraje, w których język angielski nie jest językiem urzędowym, uplasowaliśmy się na jedenastym miejscu. Wyprzedziliśmy znacznie Francję (32 miejsce) oraz Włochów i Hiszpanów. Nieco gorszą znajomością angielskiego niż Polacy wykazali się także Czesi, Belgowie i Szwajcarzy. W pierwszej dziesiątce znalazły się za to kraje skandynawskie, Holandia, Niemcy, Singapur i Luksemburg.
Tak dobre wyniki jednoznacznie wskazują na to, że jesteśmy w stanie skutecznie opanować język angielski. Co więcej, proces ten nie może sprawiać nam wielkich trudności, skoro tak duża liczba osób odniosła na tym polu sukces.
Skąd zatem biorą się problemy z nauką angielskiego u wielu osób? Najczęściej wpływają na to błędy popełniane podczas procesu nauki, negatywne nastawienie, szkodliwe stereotypy, wybór niewłaściwej metody nauki i brak systematyczności po stronie samych uczących się.
Najbardziej typowym przykładem jest dorosły, który zaczyna naukę wielokrotnie, przerywa ją jednak po kilku miesiącach i po dłuższej przerwie wraca. Niestety, za każdym razem taka osoba będzie musiała rozpoczynać cały proces niemal od początku, ponieważ nie ugruntowana, nieusystematyzowana wiedza nie ma szans się utrwalić.
Innym typowym problemem jest przekonanie, że nauka gramatyki i pisania są zupełnie zbędne, aby dobrze nauczyć się języka obcego. Nie jest to prawda i zaniedbywanie tych aspektów nauki znacznie opóźnia cały proces nauki.
Częstym problem jest również brak możliwości dopasowania nauki do naszego stylu życia. Stałe godziny lekcji i dojazd np. dwa razy w tygodniu do szkoły językowej są niewykonalne, kiedy pracujesz na zmiany, masz małe dzieci lub często wyjeżdżasz. Pojawia się frustracja z powodu opuszczonych zajęć, braków, pozostawaniu w tyle w stosunku do grupy, a w końcu przekonanie, że nauka angielskiego nie jest w Twoim przypadku możliwa.
Nauka języka angielskiego może się wydawać trudna także z innych powodów. Musimy sobie uświadomić, że jest to system językowy mocno różniący się od polskiego i innych języków słowiańskich. Konieczność przyzwyczajenia się do obowiązującego szyku zdania, różnic pomiędzy pisownią a wymową, czy choćby do zupełnie innego sposobu opisywania otaczającej nas rzeczywistości (najlepszym przykładem jest tutaj czas Present Perfect, który nie ma bezpośredniego odpowiednika w języku polskim) może sprawiać trudności.
Innym częstym problemem jest wymowa i konieczność produkowania dźwięków nieużywanych przez Polaków. I w końcu - krzywa uczenia się. Poziom, na którym najwięcej osób kończy naukę to A2/B1. Osoba, która osiągnęła B1, często przestaje czuć, że czyni postępy, coraz trudniej jej dostrzec progres. Poznała już znaczną część zagadnień gramatycznych i jest w stanie porozumieć się po angielsku w większości sytuacji. Różnice pomiędzy tym, co potrafiła sześć miesięcy temu, a teraz nie są już tak dostrzegalne. To etap, na którym należy uzbroić się cierpliwość.
Problemy z nauką angielskiego można podzielić na kilka kategorii. Najczęściej dotyczą gramatyki, pisowni, blokady językowej, trudności w zrozumieniu ze słuchu oraz wymowy.
Mimo że gramatyka angielska sama w sobie naprawdę nie jest szczególnie skomplikowana, wokół niektórych jej aspektów narosły wręcz legendy. Świetnym przykładem takiej sytuacji są czasy gramatyczne lub przedimek “the”. Kiedy już raz zrozumiesz sposób ich użycia, okażą niezwykle poręczne i przydatne w codziennym życiu. Ponieważ jednak nie występują w języku polskim, trudno nam jest je opanować. Osoby uczące się narzekają także na konieczność opanowania trzech form czasowników nieregularnych.
Zapoznaj się z naszą bazą wiedzy z gramatyki angielskiej
Sporo trudności nastręcza Polakom również nauka pisowni angielskiej. Fakt, że właściwie nie istnieją żadne zasady, które wiązałyby ze sobą pisownię i wymowę sprawia, że każdego słówka musimy się nauczyć niejako dwa razy - jak należy go zapisywać i jak odczytywać. Kiedy poznajesz nowy wyraz w języku angielskim, np. czytając tekst, nie obędzie się bez sprawdzenia jego poprawnej wymowy w słowniku lub prosząc o pomoc nauczyciela.
Tutaj prym wiodą dwa dźwięki potrzebne do prawidłowego wypowiedzenia połączenia liter th - dźwięczne ð oraz bezdźwięczne θ. Jednak odrobina praktyki wystarczy, aby opanować sztukę ich prawidłowego wymawiania.
Polacy często nie przykładają uwagi do końcówek, podczas gdy -s na końcu wyrazu w języku angielskim zawsze niesie ze sobą ważną informację.
Problemy ze zrozumieniem ze słuchu występują najczęściej w parze z trudnościami w nauce wymowy. Często bywa tak, że osoba niepotrafiąca poprawnie wypowiedzieć danego słowa, nie jest później w stanie rozpoznać go, kiedy wymawia je we właściwy sposób ktoś inny.
Często trudności w zrozumieniu ze słuchu wynikają również z małego kontaktu z tą formą języka - znacznie częściej czytamy niż słuchamy, w związku z czym ta druga kompetencja językowa jest gorzej rozwinięta.
Blokada w mówieniu po angielsku to problem, z którym boryka się wielu dorosłych. Często źródło trudności tkwi w obawie przed popełnieniem błędu, wstydzie, perfekcjonizmie, braku wiary we własne umiejętności i strachu przed złą oceną w oczach innych. Na szczęście, istnieją sposoby na jej pokonanie, o czym piszemy w dalszej części tekstu.
“No pain, no gain” mawiają Brytyjczycy. W wolnym tłumaczeniu jest to odpowiednik naszego polskiego powiedzenia “Bez pracy nie ma kołaczy”. Niestety, nie wynaleziono jeszcze metody nauki języka angielskiego, która pozwalałaby przyswajać wiedzę przez osmozę lub poprzez połknięcie magicznej tabletki. Brak systematycznej nauki to grzech ciężki wielu Słuchaczy kursów językowych (tych uczących się na lekcjach indywidualnych także). Brak systematycznej pracy mści się brakiem widocznych rezultatów.
Za biegłość językową uznaje się osiągnięcie poziomu C1 w skali CEFR (Common European Framework of Reference for Languages, czyli Europejski System Opisu Kształcenia Językowego). To, jak długo trwa nauka angielskiego, zanim osiągniesz taki stopień zaawansowania, zależy od wielu czynników, średnio przyjmuje się jednak 700-800 godzin systematycznej nauki i przy założeniu braku dłuższych przerw. Zwróć uwagę, że mowa tu o godzinach, a nie latach nauki, dużo więc zależy od tego, ile czasu tygodniowo możesz poświęcić na doskonalenie języka.
Potrzebujesz lepiej znać angielski?
Czy istnieją sposoby na uproszczenie nauki i pokonanie problemów opisanych wyżej? Na szczęście tak, Twoja nauka może stać się o wiele skuteczniejsza i nabrać tempa, jeśli wdrożysz w życie kilka trików i zmienisz swoje nawyki.
Im większy kontakt z językiem na co dzień sobie zapewnisz, tym łatwiej przyjdzie Ci jego opanowanie. Staraj się jak najwięcej czytać, a przede wszystkim słuchać autentycznego, naturalnego angielskiego. To pozwoli Ci przyzwyczaić się do brzmienia tego języka i z czasem rozumieć coraz więcej. Wzmożony kontakt z angielskim ułatwi Ci zapamiętywanie słownictwa i utrwalanie struktur gramatycznych. Jak w praktyce “zanurzyć się” w języku? Zacznij oglądać anglojęzyczne filmy i seriale z napisami, nie z lektorem (a już na pewno nie w wersji dubbingowanej!), jeśli lubisz słuchać radia, wybierz brytyjską lub amerykańską stację (w Internecie znajdziesz ich przynajmniej kilkadziesiąt i wszystkie są darmowe), wsłuchuj się w teksty piosenek, wchodź na anglojęzyczne strony internetowe, śledź anglojęzyczne profile zagranicznych gwiazd i celebrytów. Korzystaj z YouTuba, znajdziesz tam tysiące kanałów o różnorodnej tematyce.
Wybierz takie, które są dla Ciebie interesujące i postaraj się znaleźć choćby 20 minut dziennie na ich oglądanie. Jeżeli masz jakieś hobby, szukaj informacji na jego temat w języku angielskim.
Jeśli Twoim problemem jest blokada językowa, pamiętaj, że najskuteczniejszym sposobem na pokonanie jej, jest po prostu zacząć mówić. Buduj jak najprostsze zdania i nie przejmuj się błędami - Ci, którzy teraz są świetni z angielskiego, też je kiedyś popełniali! Uwierz, że nikt nie ma zamiaru Cię oceniać i nie masz się czego wstydzić. Wykorzystuj każdą okazję do konwersacji i bądź aktywny na zajęciach. W tym przypadku zasada, że praktyka czyni mistrzem, naprawdę się sprawdza!
W zaciszu własnego domu ćwicz mówienie na głos całych zdań, czytaj na głos teksty omówione podczas zajęć i śpiewaj głośno swoje ulubione piosenki po angielsku. W ten sposób przyzwyczaisz się do wymawiania angielskich dźwięków.
Często największą przeszkodą w efektywnej nauce angielskiego jest brak czasu spowodowany np. częstymi wyjazdami, sytuacją rodzinną, zdrowiem albo pracą. Wtedy trudno o systematyczną naukę. Fantastycznym rozwiązaniem w takim przypadku jest elastyczny kurs językowy, który z łatwością dostosujesz do swojego życia i planu dnia. Zdecyduj się na kurs, który możesz realizować zarówno przez internet, jak i stacjonarnie, z możliwością uczestniczenia w zajęciach o różnych porach dnia. Łatwiej będzie Ci wtedy zachować systematyczność nauki i osiągnąć upragnione efekty.
Przemyśl, jaki poziom znajomości języka chciałbyś osiągnąć i w jakim czasie. Przeanalizuj swoje możliwości czasowe i sprecyzuj cel nauki - do czego potrzebny Ci jest angielski? Warto poprosić o pomoc swojego nauczyciela, który podpowie Ci, na jakich aspektach powinieneś skupić się bardziej i jaki rodzaj zajęć będzie dla Ciebie najlepszy. Jasno określony cel, rozbity na mniejsze, łatwiejsze do osiągnięcia pomoże Ci dostrzegać postępy, jakie czynisz i utrzymać wysoką motywację.
Jesteś wzrokowcem, słuchowcem czy kinestetykiem? Jeśli nie potrafisz odpowiedzieć na to pytanie, warto sprawdzić, jaki jest Twój styl uczenia się. Nie wychodź z założenia, że skoro jesteś mężczyzną, to na pewno jesteś wzrokowcem, to nie musi być prawda. W ustaleniu, do którego stylu jest Ci najbliżej, pomoże Ci krótki test - wyobraź sobie, że musisz zapamiętać numer telefonu komórkowego. Czy będzie to dla Ciebie najprostsze, jeśli zobaczysz jego zapis, jeśli ktoś powie Ci go na głos, a Ty kilkakrotnie go powtórzysz, czy też, kiedy samodzielnie go napiszesz? Pierwsza opcja jest typowa dla wzrokowców, druga dla słuchowców, a trzecia dla kinestetyków. Oczywiście, niewiele osób należy do tylko jednej z tych grup. Najczęściej spotyka się połączenia dwóch z nich. Określenie, w jaki sposób najszybciej zapamiętujesz nowe informacje, może bardzo pomóc Ci w nauce angielskiego.
Jest takie zabawne powiedzenie, że “kto się nie rozwija, ten się zwija”. Trudno o bardziej trafne ujęcie procesu uczenia się angielskiego. W nauce języka nie można osiągnąć jakiegoś poziomu, przestać się uczyć i pięć lat później umieć tyle samo. Konieczne jest ciągłe podnoszenie swojego poziomu znajomości języka. Innymi słowy, albo umiesz coraz więcej, albo coraz mniej. Gdy nie używamy języka i nie mamy z nim kontaktu, słownictwo szybko ucieka z pamięci, pojawiają się problemy z budowaniem wypowiedzi, a zasady gramatyczne przestają być oczywiste.
Obiektywnie, nauka języka angielskiego naprawdę nie jest trudna. Problemy mogą sprawiać natomiast bardzo konkretne rzeczy. Warto o tym pamiętać i nie poddawać się, kiedy napotkamy trudności. W takim przypadku poproś o pomoc doświadczonego nauczyciela, który doradzi Ci, jak sobie z nimi poradzić i jak najlepiej uczyć się angielskiego. Wybierz szkołę, która oferuje opiekę metodyczną swoim Słuchaczom i stałe wsparcie wykwalifikowanego lektora. Przy odpowiednim podejściu i pomocy przekonasz się, że angielski całkiem łatwy!
Potrzebujesz lepiej znać angielski?
Chcesz dodatkowych wskazówek?