Początki tej świątecznej tradycji sięgają średniowiecza, a pochodzenie jego charakterystycznej nazwy doczekało się kilku teorii.
Skąd wziął się ten „box”?
Najpopularniejsza z teorii dotyczących nazwy tego święta dotyczy dawnego zwyczaju darowania służbie oraz ubogim podarunków zapakowanych w pudełka (ang, box). Niemniej w kulturze anglosaskiej istnieje kilka poglądów na temat pochodzenia tego szczodrego zwyczaju. Niektórzy twierdzą, że nazwa ta pochodzi od świątecznych akcji charytatywnych. W Boże Narodzenie stawiano w kościołach skarbonki (ang. lockbox), do których wrzucano datki dla biednych.
Następnego dnia, czyli właśnie w Boxing Day, otwierano je i przekazywano potrzebującym. Jeszcze inna teoria mówi o łapaniu strzyżyka uznawanego za króla wszystkich ptaków. Wkładano go do pudełka i noszono po wszystkich okolicznych domostwach, co miało przynieść udany rok oraz obfite plony.
Boxing Day w Wielkiej Brytanii to także dzień Świętego Stefana
Święto zostało nazwane dniem Świętego Stefana (w Polsce to imię tłumaczy się zazwyczaj jako Szczepan) w celu uczczenia jego męczeńskiej śmierci. Według chrześcijańskiej tradycji, został on ukamienowany po oficjalnym przyznaniu się do wiary w Jezusa. W Irlandii obchody tego święta przybierały w przeszłości okrutny charakter, kultywowany przez „wren boys”.
Tego dnia chłopcy wychodzili z domów w przebraniach i rzucali kamieniami w strzyżyki (ang. wren). Miało to na celu pokazanie tego, co spotkało Świętego Stefana. Upolowane zdobycze nosili następnie po domach, prosząc o pieniądze. Na szczęście, ten barbarzyński zwyczaj odszedł w niepamięć. Obecnie „wren boys” wychodzą na ulice w przebraniach, ale jedynie w celu zbierania datków na różnego rodzaju cele charytatywne.
Jak obecnie obchodzi się Boxing Day?
Najczęściej czas ten spędza się gronie rodziny i przyjaciół, a w szczególności z osobami, z którymi nie udało spotkać się w święto Bożego Narodzenia. Spotkania te mają często mniej formalny charakter, a głównym ich celem jest miłe spędzanie święta z bliskimi. Jest to także czas odpoczynku po przedświątecznym okresie przygotowań. Tego dnia również ma miejsce wiele ciekawych wydarzeń, tak o krótszej, jak i dłuższej tradycji.
Sportowe oblicze Boxing Day
Aby uniknąć stereotypowych skojarzeń, należy zaznaczyć, że nazwa święta nie ma nic wspólnego z zawodami w boksie. Sporty walki ustępują tego dnia na wyspach miejsca… piłce nożnej. Jak wiadomo, Premier League należy do najsilniejszych i najciekawszych piłkarskich lig świata.
Podczas świąt wszystkie inne ligi mają przerwę, a jedynie piłkarze w Wysp Brytyjskich grają na pełnych obrotach. Tradycja świątecznych, piłkarskich rozgrywek sięga 26 grudnia 1860 roku, gdy Sheffield zmierzyło się z Hallam. Do dziś szerokie grono Brytyjczyków w Boxing Day wybiera się na stadiony swoich ulubionych drużyn lub wygodnie śledzi piłkarskie widowisko na ekranie telewizorów.
Podczas Boxing Day organizowane są również wyścigi konne. W kulturze anglosaskiej jest to dziedzina cechująca się bardzo bogatą historią. Natomiast polowania na lisy być może trudno zaliczyć do typowo sportowych wydarzeń, jednak tradycja ta była kultywowana od wieków. W 2004 roku wprowadzono przepisy zakazujące tych praktyk, jednak pomimo oficjalnego zakazu nadal zdarza się myśliwym ubierać czerwone, odświętne płaszcze i spotykać się na dźwięk myśliwskiego rogu.
Nowa tradycja Boxing Day: wyprzedaże na całego!
Zakupy w Wielkiej Brytanii, zdaniem wielu komentatorów, urosły do rangi nowego „sportu narodowego”. Pierwsze ozdoby świąteczne można ujrzeć w sklepowych witrynach już wczesną jesienią, natomiast okres poprzedzający święta jest czasem, w którym sklepy notują rekordowe obroty. Kiedyś wyprzedaże rozpoczynały się dopiero w styczniu, jednak od pewnego czasu zaczynają się właśnie w Boxing Day.
Tego dnia wiele sklepów wprowadza znaczne obniżki na swój asortyment. Wówczas wielu Brytyjczyków rusza szturmem do centrów handlowych, aby upolować poświąteczne okazje podczas wyprzedaży. Ewenementem jest Kanada, gdzie sklepy otwierane są nawet o północy!
Wiele osób, zamiast klasycznych prezentów, otrzymuje w pudełkach bony zakupowe, które masowo realizowane są właśnie od 26 grudnia. Sieci handlowe upatrzyły w tym zjawisku sposób, aby opróżnić swoje magazyny ze świątecznego asortymentu. Od niedawna skala zainteresowania wyprzedażami w Boxing Day zdaje się nieco zmniejszać i ustępować miejsca Black Friday oraz Cyber Monday pochodzącym ze Stanów Zjednoczonych.
Podsumowanie
Boxing Day w Polsce nie cieszy się dużym zainteresowaniem. Tak zwany „drugi dzień” Świąt jest czasem odpoczynku od przedświątecznych przygotowań oraz dwudniowej biesiady przy rodzinnym stole. Sieci handlowe próbowały wprowadzić tę świąteczną, zakupową tradycję na rodzimym rynku, jednak prawo zabrania pracy 26 grudnia.