Native speaker – co to tak naprawdę znaczy?
Zacznijmy od kwestii najważniejszej, czyli od ustalenia, kim jest native speaker. Warto mieć na uwadze, że póki co nie istnieje zgrabne i rozpowszechnione tłumaczenie terminu „native speaker” po polsku, dlatego w naszym kraju najczęściej posługujemy się nim w angielskim brzmieniu. Nie znaczy to jednak, że nie da się określić, kim jest native spekaer.
Najogólniejsza i najprostsza definicja mówi, że native speaker to po prostu rodzimy użytkownik danego języka (np. angielskiego). Co ważne, za native speakera może zostać uznana jedynie osoba, która:
- przyswoiła język na wczesnym etapie dzieciństwa,
- zna ten język intuicyjnie,
- potrafi swobodnie i spontanicznie prowadzić rozmowy w tym języku,
- umie porozumiewać się w danym języku w różnych kontekstach i sytuacjach społecznych,
- ma poczucie przynależności do określonej społeczności językowej,
- nie ma obcego akcentu.
W praktyce oznacza to, że w zasadzie każdy Brytyjczyk urodzony i wychowany w Wielkiej Brytanii jest angielskim native speakerem. Nie znaczy to jednak automatycznie, że każdy taki native speaker dobrze sprawdzi się jako nauczyciel angielskiego dla obcokrajowców.
Dlaczego angielski native speaker nie zawsze nauczy angielskiego najlepiej?
Powyższe pytanie pojawia się w tym miejscu nie bez powodu, ponieważ jest bezpośrednio związane z jednym z najsilniej zakorzenionych (a jednocześnie całkowicie nieuzasadnionych) stereotypów związanych z native speakerami. Chodzi o przeświadczenie, że tylko dzięki rozmowom z anglojęzycznymi native speakerami można nauczyć się angielskiego w jego najczystszej, autentycznej postaci. To jednak nie do końca prawda.
Z pozoru i na pierwszy rzut oka wszystko się zgadza: native speaker posługuje się angielskim w naturalny, intuicyjny sposób i przekazuje własne umiejętności językowe swoim uczniom. I to właśnie tu tkwi jeden z zasadniczych problemów, ponieważ nie każdy native speaker zna swój własny język wystarczająco dobrze, by móc pracować jako nauczyciel angielskiego dla obcokrajowców. Jak to możliwe?
Dokładnie na takiej samej zasadzie, na jakiej przeciętny Polak zazwyczaj nie będzie w stanie nauczyć Anglika poprawnej, literackiej polszczyzny – taka osoba najczęściej nie dysponuje wystarczającymi zdolnościami pedagogicznymi oraz odpowiednią wiedzą teoretyczną. Dodatkową barierą jest sam język: angielski native speaker, nie znając polskiego, nie będzie np. w stanie zrozumiale wyjaśnić polskojęzycznemu początkującemu uczniowi nawet podstawowych zasad gramatyki, o bardziej skomplikowanych zagadnieniach fleksyjnych czy składniowych nie wspominając.
To przede wszystkim z tego względu English native speaker to nie to samo, co dobry lektor angielskiego. I choć terminy „angielski native speaker” i „lektor angielskiego” są bardzo często traktowane w Polsce jako identyczne pod względem znaczeniowym, to z powodów przytoczonych powyżej nie powinno się ich jednak ze sobą utożsamiać.
Nauka angielskiego z native speakerem – korzyści
Należy jednak w kontekście powyższego podkreślić, że lekcje angielskiego z native speakerem, który jest lektorem i posiada odpowiednie przygotowanie, przynoszą uczestnikom wiele korzyści. Do najważniejszych zalet nauki angielskiego z nativem zaliczają się:
- zanurzenie (immersja) w języku angielskim i ciągły kontakt z żywym językiem (co szczególnie ważne, nie ma większego znaczenia forma, w jakiej prowadzi konwersację native speaker: online czy w trakcie tradycyjnych zajęć);
- szybsze przełamanie bariery językowej i lęku przed wypowiadaniem się po angielsku (dzięki temu łatwiej prowadzić rozmowy swobodnie i w naturalny, spontaniczny sposób);
- możliwość poszerzenia zasobu słownictwa o wyrażenia i zwroty charakterystyczne dla naturalnego, żywego języka angielskiego (zwłaszcza w zakresie idiomów, powszechnie używanych związków frazeologicznych i potocznych słów czy określeń);
- osłuchanie się uczestnika zajęć z autentycznym, oryginalnym angielskim akcentem.
Native speaker czy polski lektor?
Na to pytanie nie ma jednoznacznej, definitywnej odpowiedzi, ponieważ każda z wymienionych opcji jest dobrym rozwiązaniem, ale jedynie w określonych przypadkach. Dla osoby dopiero zaczynającej naukę angielskiego zajęcia z lektorem będą najprawdopodobniej zbyt trudne ze względu na barierę językową (np. brak możliwości uzyskania objaśnień po polsku co do zasad gramatyki angielskiej). Początkujący uczestnicy kursu angielskiego znacznie więcej się nauczą, jeśli podstawowe kwestie wyjaśni im lektor posługujący się poprawnie zarówno polszczyzną, jak i językiem angielskim.
Podsumowanie
Jeżeli masz już solidne podstawy i potrafisz konstruować wypowiedzi bez większych problemów, a brak Ci praktyki, to konwersacje z native speakerem są idealnym rozwiązaniem. Zajęcia z native speakerem w takim przypadku to najlepszy sposób na to, by się osłuchać z angielskim w jego prawdziwym brzmieniu i z autentycznym, naturalnym akcentem.