Choć wymyślenie tej koncepcji notowania przypisuje się Tony’emu Buzanowi (jednemu z największych światowych autorytetów z dziedziny mózgu i technik uczenia się), podobny schemat mapowania myśli (mind mapping) odnajdujemy już w notatkach Leonarda da Vinci.
Kiedy można skorzystać z mind mapping
Mind mapping jest bardzo efektywny podczas nauki języka angielskiego na każdym etapie zaawansowania. Możemy skorzystać z tej techniki notowania np. podczas:
- sporządzania notatek z lekcji,
- uczenia się zagadnień o dużych zakresach tematycznych (na przykład angielskich czasów),
- powtórek,
- gromadzenia i porządkowania informacji na konkretny temat,
- uczenia się słówek,
- przyswajania sobie idiomów.
Choć postronnemu obserwatorowi nasza mapa myśli może wydać się chaotyczna i nieczytelna, każdy autor tak sporządzonej notatki doskonale się po tej mapie porusza. Bez względu na liczbę strzałek i słów oraz użytych do notowania kolorów, w budowie mapy myśli zawsze obowiązują te same zasady, ułatwiające przyswajanie tak zanotowanego materiału.
Podstawowe zasady komponowania map myśli
- Na środku kartki umieszczamy najważniejsze centralne pojęcie (hasło, pytanie, problem, tytuł "rozpracowywanej" książki, artykułu lub temat wykładu). Pojęcie to powinno być graficznie wyeksponowane (większy napis, krzykliwszy kolor itp.).
- Kolejne wątki/tematy/tropy/zagadnienia (czyli kolejne słowa kluczowe) będą pojawiały się wokół centralnego pojęcia, łącząc się z nim i ze sobą nawzajem systemem strzałek i kresek.
- W dopisywaniu słów kluczowych obowiązuje hierarchia ważności: im dalej od słowa centralnego, tym mniej istotne zagadnienie - dajemy temu wyraz graficzny (cieńsze strzałki, mniej wyraziste kolory itp.).
- Można stosować króciutkie komentarze do słów kluczowych (w przypadku nauki języka angielskiego może to być np. transkrypcja fonetyczna słów czy tłumaczenie niektórych), ale należy dążyć do maksymalnej przejrzystości graficznej notatki.
- Dobrze rozplanowana mapa myśli da się ogarnąć wzrokiem w jednej chwili i umożliwia ekspresowe powtórzenie materiału, zawsze też można ją uzupełnić o brakujące informacje bądź te zdobyte w toku dalszej nauki.
Mapa myśli nie musi być "ładna" - musi być czytelna dla autora, a czytelności sprzyja (obok wymienionych wyżej warunków) symetria notatek oraz stosowanie ikon i symboli graficznych.
Malutką mapę myśli, np. wykonaną pospiesznie na karteczce samoprzylepnej czy w notesie, warto mieć zawsze przy sobie i od czasu do czasu rzucać na nią okiem, np. podróżując środkami komunikacji miejskiej. Duża i starannie wykonana mapa myśli może zawisnąć nad biurkiem albo na drzwiach lodówki - w miejscu, w którym często będziemy mogli z niej korzystać, w celu "wchłaniania" zanotowanych informacji.
Starannie sporządzona mapa myśli niezwykle skuteczna pomoc naukowa, która pozwala na zwiększenie trwale zapamiętanych informacji aż o 10%.
Elektroniczne narzędzia do tworzenia map myśli
Jeśli obawiasz się, że Twoje zdolności plastyczne są niewystarczające, aby stworzyć atrakcyjną mapę myśli, w sieci możesz korzystać z wielu elektronicznych narzędzi do tworzenia takich map. Są to m.in. Coggle, SketchBoard oraz WiseMapping.
Mapa myśli - perfekcyjny łańcuch skojarzeń
Zanim powstanie mapa myśli, musimy wykazać się umiejętnością aktywnego słuchania, czytania ze zrozumieniem, skupienia się na kluczowych zagadnieniach, strukturalizacji materiału, dostrzegania zależności. Nie można więc powiedzieć, że mapa myśli to TYLKO rysunek - to efekt ciężkiej ale i efektywnej pracy naszego mózgu. Im częściej robisz mind map, tym łatwiej Ci uczyć się metodą skojarzeniową. Pobudzasz też swoje zasoby kreatywnego myślenia, zwiększasz efektywność przypominania sobie informacji i trenujesz pamięć fotograficzną.
Podsumowanie
Im dłużej uczysz się języka angielskiego, tym bardziej warto robić mapy myśli bez polskojęzycznych komentarzy. Pamiętaj, że mapa myśli wykonana własnoręcznie to najlepszy sposób na zapamiętywanie informacji - mapa w wersji elektronicznej jest nieco mniej skuteczna (podczas pracy nad każdą z nich "uruchamiasz" inne obszary mózgu).
Mapa myśli ma ułatwić naukę konkretnej osobie, dlatego zawsze twórz ją wykorzystując własne skojarzenia i koncepcje graficzne, a nie gotowe schematy. Dzięki mapowaniu myśli, które umożliwia aktywną współpracę prawej i lewej półkuli mózgowej, nauka przebiega płynniej, zapamiętujemy więcej i na dłużej.