W języku angielskim rzeczowniki nie podlegają odmianie, co znacznie z jednej strony, znacznie ułatwia naukę, z drugiej jednak powoduje konieczność szukania innych rozwiązań, aby jasno i precyzyjnie wyrazić swoje myśli. Świetnym tego przykładem jest dopełniacz saksoński (Saxon Genitive).
Skąd się wzięła nazwa dopełniacz saksoński?
Mniej więcej w połowie piątego wieku naszej ery tereny dzisiejszej Anglii zamieszkiwali Anglosasi - plemiona pochodzenia germańskiego, których język stworzył podwaliny dzisiejszego angielskiego. Konstrukcja opisywana w niniejszym artykule sięga ich czasów - stąd nazwa Saxon Genitive (dopełniacz saksoński). Początkowo miał on formę końcówki -es, jednak z biegiem czasu zmieniła się ona w znane nam dzisiaj ‘s. Nastąpiło to jeszcze przed szesnastym wiekiem.
Kiedy używamy dopełniacza saksońskiego - przykłady
Dopełniacz saksoński używany jest zawsze, kiedy występuje potrzeba wyrażenia przynależności, np.
This is Tom’s house. - To jest dom Toma.
Whose house is it? Tom’s. - Czyj to jest dom? Toma.
James’s car is really fast. - Samochód Jamesa jest naprawdę szybki.
My brother’s children are staying with us this weekend. - Dzieci mojego brata zostają u nas na weekend.
Zwróć uwagę na szyk zdania w powyższych zdaniach, odwrotny niż w języku polskim. W angielskim na pierwszym miejscu umieszczamy osobę, do której przynależy określany rzeczownik (“właściciela”), dodając do niej dopełniacz saksoński, a dopiero bezpośrednio po niej rzeczownik. W języku polskim jest dokładnie odwrotnie:
Jim’s book - książka Jima
her mother’s pen - długopis jej matki
the child’s toys - zabawki dziecka
Pamiętaj, że w przypadku rzeczowników złożonych z kilku członów, ‘s dodajemy do jego ostatniego członu:
my brother-in-law’s bicycle - rower mojego szwagra
the Queen of England’s throne - tron królowej Anglii
the President of Poland’s decision - decyzja prezydenta Polski
W sytuacji, gdy w zdaniu występują dwie lub więcej osób, umieszczenie dopełniacza saksońskiego może mieć wpływ na jego znaczenie. Porównaj te dwa zdania:
Tom and Ann’s children are playing in the garden.
Tom’s and Ann’s children are playing in the garden.
Oba te zdania przetłumaczymy na język polski “Dzieci Toma i Anny bawią się w ogrodzie”. Jednak nie mają one identycznego znaczenia. W pierwszym zdaniu dopełniacz saksoński znajduje się przy ostatniej osobie i dotyczy Toma i Ann. Dzieci bawiące się w ogrodzie są ich wspólnymi dziećmi.
W drugim zdaniu każda z osób ma “swój” dopełniacz saksoński i podobnie jest z dziećmi, czyli w ogrodzie bawią się dzieci Toma i dzieci Ann.
Oto kolejny przykład ilustrujący tę różnicę:
Alice and Mark’s designs are always top quality. - Wspólne projekty Alice i Marka są zawsze najwyższej jakości.
Alice’s and Mark’s designs are always top quality. - Projekty Alice i projekty Marka są zawsze najwyższej jakości.
Kiedy nie używamy dopełniacza saksońskiego?
Musisz pamiętać, że dopełniacz saksoński nie jest stosowany z przedmiotami i miejscami. Zamiast niego powinieneś użyć wyrażenia the... of ... :
the roof of the car - dach samochodu
the centre of the town - centrum miasta
the cover of the book - okładka książki
Konstrukcja the… of… znajduje też zastosowanie w długich opisach, w których użycie dopełniacza saksońskiego byłoby niewygodne:
the daughter of the woman who lived next to me - córka kobiety, która mieszkała obok mnie
the dog of the boy who often goes away - pies chłopca, który często wyjeżdża
Dopełniacz saksoński w liczbie mnogiej
W języku angielskim nie należy podwajać końcówek (w jednym wyrazie może występować tylko jedna końcówka). Co w takim razie począć z rzeczownikami w liczbie mnogiej, które mają już końcówkę -s, a istnieje potrzeba zastosowania dopełniacza saksońskiego? To proste - w takiej sytuacji dodajemy sam apostrof:
the boys’ books - książki chłopców
my grandparents’ house - dom moich dziadków
the cats’ food - jedzenie kotów
W przypadku rzeczowników tworzących liczbę mnogą w sposób nieregularny, po prostu dodajemy ‘s:
the children’s toys - zabawki dzieci
the women’s rights - prawa kobiet
those men’s opinions - opinie tamtych mężczyzn
Zachęcamy do lektury innych artykułów na naszej stronie. Zawarte w nich informacje pomogą Ci usystematyzować i poszerzyć wiedzę na temat gramatyki angielskiej!
<< Rzeczowniki angielskie
