Czas Present Perfect Continuous jest czasem teraźniejszym, należącym do grupy struktur gramatycznych, które osoby uczące się języka angielskiego poznają na poziomie średniozaawansowanym. Mimo że jest to konstrukcja nieco bardziej złożona, często można ją usłyszeć w naturalnych konwersacjach pomiędzy native speakerami i zdecydowanie warto ją znać. Sprzyja temu fakt, że pomimo czas Present Perfect Continuous ma złożoną budowę, to wcale nie jest trudna.
Kiedy używamy czasu Present Perfect Continuous? Stanowi on swoiste połączenie czasów Present Perfect Simple i Present Continuous. Czas Present Perfect Continuous stosujemy następujących sytuacjach:
Podobnie, jak dzieje się to w czasie Present Perfect Simple, tak i w czasie Present Perfect Continuous potrzebne nam będą słówka for i since. Oto kilka przykładów:
Dwa określniki czasu, które często występują w czasie Present Perfect Continuous to recently i lately. Są to wyrażenia synonimiczne, które na polski przetłumaczymy jako “ostatnio”, “ostatnimi czasy”. Ich zastosowanie sugeruje, że dana czynności albo trwa nieprzerwanie od jakiegoś czasu, albo powtarzała się. Słówek recently i lately w czasie Present Perfect Continuous, możesz użyć we wszystkich typach zdań: twierdzących, przeczących i pytaniach. Stawiamy je na końcu lub na początku zdania.
Present Perfect Continuous jest czasem złożonym, lecz w gruncie rzeczy - niezwykle prostym do opanowania. Składa się z operatora have been (w trzeciej osobie liczby pojedynczej - has been) oraz czasownika z końcówką -ing. Nie wymaga znajomości drugiej czy trzeciej formy czasownika. Pamiętaj, że w codziennej komunikacji rzadko stosuje się długą formę (np. I have been), bardziej naturalna jest forma skrócona (I’ve been, she’s been itd.)
podmiot |
operator have been/has been |
orzeczenie z końcówką -ing |
reszta zdania |
John and Mary He My wife Your boss We |
have been has been has been has been have been |
going out working practicing asking studying |
for some time now. really hard. for her driving test. about you since morning. English every evening lately. |
Pytania w czasie Present Perfect Continuous tworzymy w bardzo podobny sposób, jak ma to miejsce w czasie Present Perfect Simple, czyli przez inwersję. Operator have (NIE have been) trzeba umieścić przed podmiotem. W przypadku pytań szczegółowych, na samym początku zdania dodajemy słówko pytające.
słówko pytające |
operator have/has |
podmiot |
been |
orzeczenie z końcówką -ing |
reszta zdania |
Why How long Since when |
have Has have Have have |
they somebody those people you Jim and Dina |
been been been been been |
acting smoking waiting listening dating? |
so weird? here? for you? to me? |
Aby utworzyć przeczenie w czasie Present Perfect Continuous, wystarczy dodać not to do operatora have/has. Pamiętaj o korzystaniu z form skróconych (haven’t/hasn’t) o ile nie piszesz formalnego listu lub maila.
podmiot |
operator haven’t been/hasn’t been |
orzeczenie z końcówką -ing |
reszta zdania |
My children I We John You |
haven’t been haven’t been haven’t been hasn’t been haven’t been |
cleaning cooking travelling feeling talking |
their room since last week. this dish for ages! much recently. well lately. your boss, have you? |
Czasy Present Perfect Simple i Present Perfect Continuous mogą być w pewnych sytuacjach użyte zamiennie. Dotyczy to czynności, które powtórzyły się kilkakrotnie w niezakończonym okresie czasu.
Jim has been writing emails all day. lub: Jim has written emails all day.
We have been meeting with candidates all week. lub: We have met with candidates all week.
Jeśli skupiamy się na tym, jak długo trwa/trwała czynność, należy zastosować czas Present Perfect Continuous.
Jeśli skupiamy się na liczbach, a zdanie zawiera odpowiedź na pytanie “ile?”, musimy użyć czasu Present Perfect Simple.
W przypadku czynności tymczasowych, krótkotrwałych, które rozpoczęły się w przeszłości i trwają do tej pory, należy zastosować czas Present Perfect Continuous. Jeśli mówimy o czynności lub stanie o charakterze długotrwałym - wybierzemy Present Perfect Simple. Porównaj te zdania:
I jeszcze jedna para:
Pamiętaj, że w przypadku czasowników statycznych (non-continuous verbs), nie możemy zastosować żadnego czasu typu Continuous, także Present Perfect Continuous. Zagadnienie to zostało dokładniej omówione w naszym artykule na temat czasu Present Continuous.
Oto lista najważniejszych czasowników statycznych:
ache, assume, be, believe, belong to, bet, consist of, cost, depend, disagree, doubt, feel, guess, hate, have, have to, hope, know, like, look, love, matter, mean, own, possess, prefer, realise, resemble, understand, see, seem, smell, suppose, suspect, taste, think, want, weigh, wish
I to już koniec teorii. Mamy nadzieję, że czas Present Perfect Continuous, zarówno jego budowa, jak i użycie, są teraz dla Ciebie zupełnie proste i zrozumiałe.
Swoją wiedzę możesz sprawdzić z naszymi ćwiczeniami z czasu Present Perfect Continuous. Powodzenia!