Język jest cudownym narzędziem do wyrażania swoich emocji, stanów. To właśnie odpowiedni dobór słów opakowany w konkretną strukturę sprawia, że dajemy rozmówcy większe pole do interpretacji i wgląd do tego, co komunikujemy. Pół żartem, pół serio, wyobraźmy sobie kłótnie małżeńską (to chyba nieuniknione?), podczas której mąż stanowczo podkreśla: to czego naprawdę potrzebujemy to długie wakacje. Oczywiście mógłby stwierdzić, że potrzebujemy długich wakacji, jednak niesie o lżejszy ładunek emocjonalny. Nam, bowiem, chodzi o podkreślenie (emfazę) kluczowej informacji. Dokładnie tym są i do tego służą emphatic structures w języku angielskim.
Emfaza to spolszczone słowo od to emphasise [ˈem.fə.saɪz] czyli podkreślać, kłaść nacisk. Emphatic Structures w języku angielskim służą do podkreślenia konkretnej części zdania, a to pozwala lepiej wyrażać emocje, ważność lub znaczenie informacji. Struktury te są szczególnie użyteczne w języku mówionym i pisanym, gdy chcemy zwrócić uwagę na pewne aspekty naszej wypowiedzi. Poniżej omówimy szczegółowo różne rodzaje emphatic structures, czyli emfazy w angielskim, ich budowę, zastosowanie oraz liczne przykłady.
Oto lista możliwości wyrażenia emfazy w języku angielskim:
Do/Does/Did + Podstawowa forma czasownika
Budowa
Używamy operatorów "do", "does" (w present simple) lub "did" (w past simple), aby podkreślić czasownik w zdaniu twierdzącym.
Przykłady
I do like chocolate. - Naprawdę lubię czekoladę.
She does enjoy playing tennis. - Ona naprawdę lubi grać w tenisa.
They did go to the party. - Oni naprawdę poszli na imprezę.
Kontekst
Dla podkreślenia prawdziwości wypowiedzi, często w odpowiedzi na wątpliwości lub zaprzeczenia.
Budowa
It + is/was + emphasized element + who/that clause
What + clause + is + emphasized element
Przykłady
It is John who won the prize. - To John wygrał nagrodę.
It was the cake that she baked for the party. - To właśnie ciasto upiekła na imprezę.
What I need is a good rest. - To, czego potrzebuję, to dobrego odpoczynku.
Kontekst
Przeorganizowanie zdania, aby wyróżnić konkretny element, np. osobę, przedmiot lub działanie.
Budowa
Negative adverbial + auxiliary verb + subject + main verb
Przysłówek negatywny + czasownik posiłkowy + podmiot + czasownik główny
Przykłady
Never have I seen such a beautiful sunset. - Nigdy nie widziałem tak pięknego zachodu słońca.
Seldom does he speak in public. - Rzadko przemawia publicznie.
Hardly had she arrived when the meeting started. - Ledwo przybyła, kiedy rozpoczęło się spotkanie.
Kontekst
Używanie negatywnych przysłówków (np. never, seldom, hardly) na początku zdania dla podkreślenia, często w literaturze i formalnym języku.
Budowa
Element zdania umieszczony na początku + reszta zdania
Przykłady
Down the street came the parade. - Wzdłuż ulicy nadciągnęła parada.
Into the room walked the teacher. - Do pokoju wszedł nauczyciel.
On the table lay a mysterious book. - Na stole leżała tajemnicza książka.
Kontekst
Podkreślenie danego elementu (informacji) poprzez umieszczenie go (jej) na początku zdania, co zmienia regularny szyk zdania.
Budowa
Powtarzanie kluczowego słowa lub frazy
Przykłady
Very, very tired was he after the journey. - Był bardzo, bardzo zmęczony po podróży.
She was happy, truly happy, with her new job. - Była szczęśliwa, naprawdę szczęśliwa, z nowej pracy.
I said no, no, no! - Powiedziałem nie, nie, nie!
Zastosowanie
Wzmocnienie przekazu poprzez powtarzanie słów lub fraz.
Emfaza w języku angielskim to oryginalny sposób na wyróżnienie poszczególnych elementów wypowiedzi poprzez użycie specjalnych konstrukcji gramatycznych lub intonacyjnych, aby nadać im większą wagę i przyciągnąć uwagę słuchacza. Zostały one przedstawione powyżej. Pamiętajmy jednak, że emfazę możemy również wykreować poprzez intonację wznoszącą zdania twierdzącego/przeczącego, lub odpowiednio długą pauzę w wypowiedzi. Na przykład:
It was really you...? - To naprawdę byłeś ty?
You didn't see that...? - Nie widziałaś tego...? (Aż chciałoby się dopowiedzieć "serio"?)
Zatem,
dla wszelkiej jasności, emfaza to podkreślenie wyrazistym markerem językowym kluczowych fragmentów wypowiedzi, które mają być zapamiętane lub zauważone, często poprzez manipulowanie kolejnością słów lub użycie szczególnych zwrotów, które w naturalny sposób (dla wypowiedzi) przyciągają uwagę do istotnej informacji.
Pamiętajmy, że mamy do czynienia z językiem ("żywy twór") i inaczej wygląda emfaza w języku mówionym a inaczej w języku pisanym. W niektórych przypadkach inwersja lub emphatic structures mogą wręcz wydawać się nienaturalne w codziennym języku i są bardziej typowe dla literatury, przemówień lub formalnych wypowiedzi.
Little did I know that... - Mało wiedziałem, że...
So beautiful was the scenery that... - Tak piękne było krajobraz, że...
Only after... did I realise... - Dopiero po... zdałem sobie sprawę...
Emphatic structures są naprawdę potężnym narzędziem w języku angielskim, umożliwiającym podkreślenie różnych elementów wypowiedzi. Pozwalają one na lepsze wyrażanie emocji, ważności lub informacji o szczególnym znaczeniu. Warto znać i umiejętnie stosować te struktury, aby wzbogacić swoje umiejętności komunikacyjne w języku angielskim. Konstrukcje, takie jak do/does/did + base verb form, cleft sentences, inwersje z przysłówkami negatywnymi, fronting, powtórzenia, są kluczowe dla pełnego zrozumienia i zastosowania tych jakże oryginalnych struktur. To, czego potrzebuje wasz angielski to dobra i mocna emfaza! Dopiero wtedy odkryjecie piękno elastyczności języka. Naprawdę!